Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı
image

Tarihçe 

        I.Abdülhamit ve III. Selim döneminin tanınmış devlet adamlarından Mehmet Raşid Efendi, Kayseri’nin Gesi Nahiyesi'ne bağlı Isbıdın Köyü’nde H–1167 / M–1753 yılında doğmuştur. Raşid Efendi, zeki, kültürlü, vakur, iyiliksever, doğruluk ve dürüstlükle tanınmış, zamanın devlet adamları arasında özel bir mevki ve itibara sahip, hızlı yazı yazmakta usta bir kâtipti. Kalemiye zümresine intisap eden Mehmed Râşid Efendi, Sultan III. Selîm zamanında sekiz sene kadar o zamanın Dışişleri Bakanlığı demek olan Reîsülküttâblık makamında kaldı.

        Mehmed Râşid Efendi, İbrahim Müteferrika’nın dağılmak üzere olan matbaasını Vakanüvis Vasıf Efendi ile müştereken satın alıp matbaanın hizmete devamını sağlayarak matbaacılığa da hizmet etmiş bir kültür adamıdır.

        Mehmed Raşid Efendi, amcası Koca Ağa'nın nezaretinde Kayseri’nin fetih camisi olarak da bilinen Cami-i Kebir’in avlusuna yaptırdığı kütüphane binasını H–1211 / M–1796 yılında tamamlatmıştır. Mehmed Râşid Efendi, 25.000 kuruş sarf ettiği kütüphaneye 925 cilt elyazması ve 18 cilt İbrahim Müteferrika basması olmak üzere 943 cilt kıymetli kitap vakfetmiştir. Bu kitapların hepsi de ciltli olup özel kılıflar içerisine konulmuştur. Kitapların muhtelif yerleri vâkıfın mührü ile mühürlenmiştir.

"Bu kitabı Allah Rızası için, kütüphaneden çıkartılmamak şartıyla Cafer Fevzioğlu Mehmed Raşid vakfetti. Kendisini, anne ve babasını Allah bağışlasın. Sene H–1211”.


      Raşid Efendi Kütüphanesi, Osmanlılar Devri’nde Kayseri’de açılan kütüphanelerin sonuncusu ise de, ilk “müstakil kütüphane binası”na sahip olması bakımından önemlidir. Kayseri’de daha önce; Bedreddin Mahmut Kadı Kütüphanesi, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Kütüphanesi, Molulu-zade Mehmed Efendi Kütüphanesi, Hacı Halil Efendi Kütüphanesi ve Erkiletli Nişancı Mehmed Kütüphanesi mevcuttu. Raşid Efendi Kütüphanesi açıldıktan sonra anılan kütüphanelerdeki eserler buraya nakledilmiştir. Kuruluşundan günümüze Kütüphane hizmeti dışında farklı bir amaçla kullanılmayan hizmet binası tüm heybetiyle ayakta, kullanıcı ve araştırmacılara huzurlu bir ortam sağlamaktadır.